BENEFICJENT: Miasto Stołeczne Warszawa

TYTUŁ: Ochrona zagrożonych gatunków związanych z siedliskami wodnymi na terenie Warszawy

OPIS: Projekt przyczyni się do poprawy stanu zachowania i ochrony zagrożonych gatunków zwierząt i siedlisk związanych ze zbiornikami oraz ciekami wodnymi na terenie Warszawy.

Działania prowadzone będą w kilku dzielnicach i obejmą:

•     Umieszczenie 20 platform pływających dla rybitwy czarnej na Jeziorze Powsinkowskim w dzielnicy Wilanów. Posłużą one do odtworzenia stanowiska lęgowego gatunku w miejscu, gdzie w przeszłości się gnieździł, co umożliwi zatrzymanie lokalnego spadku jego liczebności oraz wzrost liczby stanowisk (obecnie rybitwy czarne gniazdują tylko w rezerwacie przyrody Morysin).
   
•     Wykup gruntu, na którym leżą dwa zbiorniki wodne o nazwie Moczydło, w otulinie rezerwatu przyrody Las Kabacki (dzielnica Ursynów). Dodatkowo w tej lokalizacji oraz w zbiorniku wodnym przy ul. Kabacki Zakątek planuje się odłów ryb zmniejszający presję drapieżniczą na gatunki płazów (m.in. traszkę grzebieniastą i kumaka nizinnego) oraz renaturyzację strefy brzegowej wokół dwóch zbiorników.
   
•     Budowa 4 drewnianych zastawek spiętrzających wodę na wysokość 20 cm na rowach melioracyjnych rezerwatu przyrody Las Kabacki, co ma zapobiec niedoborom wody w istniejących zbiornikach wodnych. Zagraża to populacjom płazów, w tym kumaka nizinnego i traszki grzebieniastej.
   
•     Budowa przepustu dla Kanału Piaseczyńskiego pod ul. Myśliwiecką w dzielnicy Śródmieście. Przedsięwzięcie to ma powiększyć basen kanału i połączyć jego dwie części rozdzielone przez groblę. Przepust będzie równocześnie przejściem dolnym dla zwierząt, w szczególności ptaków wodnych (nurogęsi), które ulegają kolizjom z samochodami, przechodząc przez ul. Myśliwiecką (Łazienki Królewskie są najważniejszym miejscem gniazdowania tego gatunku w Warszawie). Ponadto z brzegów Kanału Piaseczyńskiego usuwane będą obce gatunki inwazyjne (rdestowce), a w ich miejsce nasadzona zostanie rodzima roślinność przybrzeżna. Dodatkowo na samym kanale planuje się umieszczenie 2 sztucznych wysp pływających z roślinnością szuwarową. Przeprowadzone zostaną także ekspertyzy hydrogeologiczna i drogowa badające przepływy wody pod ul. Czerniakowską w kontekście rozważanego, przyszłego odtworzenia cieku łączącego Kanał Piaseczyński z Portem Czerniakowskim. Działania wpłyną pozytywnie także na lokalne populacje łyski i płazów, w tym ropuchy zielonej.
   
•     Odłów norki amerykańskiej (obcego gatunku inwazyjnego) z terenu rezerwatu przyrody Jeziorko Czerniakowskie. Pomoże to utrzymać stabilność stanowisk ptaków wodno-błotnych, takich jak bączek czy błotniak stawowy.
   
•     Renaturyzacja starorzeczy zlokalizowanych przy Trasie Siekierkowskiej w dzielnicy Mokotów, zbiorników wodnych przy ul. Tołwińskiego w dzielnicy Żoliborz i stawów Brustmana w dzielnicy Bielany przez złagodzenie nachylenia dna wzdłuż linii brzegowej oraz likwidację części umocnień na rzecz naturalnej strefy roślinności przybrzeżnej. Działanie ma wspomóc zanikającą populację kumaka nizinnego, ropuchy zielonej oraz żaby wodnej, które wymagają do rozrodu linii brzegowych o bardziej naturalnym charakterze.
   
•     Adaptacja zastawki na Kanale Sobieskiego, łączącego Jezioro Wilanowskie z Wilanówką, w rezerwacie przyrody Morysin, w celu utrzymania odpowiedniego poziomu wody w Jeziorze Wilanowskim i poprawy stanu zachowania lasu łęgowego w rezerwacie. Działanie będzie miało także pozytywny wpływ na populacje gatunków takich jak: bączek, rybitwa czarna i zimorodek, które gniazdują na Jeziorze Wilanowskim i Kanale Sobieskiego. Dodatkowo planowane jest przeprowadzenie ekspertyz fitosocjologicznej, hydrogeologicznej i konserwatorskiej dotyczących wpływu okresowego podnoszenia poziomu wody w Kanale Sobieskiego na Muzeum i Pałac Króla Jana III w Wilanowie oraz możliwości poprawy jakości wody docierającej do Jeziora Wilanowskiego z Potoku Służewieckiego.
   
•     Utworzenie oczka wodnego stanowiącego miejsce rozrodu płazów na terenie dzielnicy Praga Południe i drugiego w dzielnicy Praga Północ, w obszarze Natura 2000 Dolina Środkowej Wisły, w miejscach, gdzie dawniej istniały stanowiska rozrodu płazów, m.in. żaby śmieszki, żaby wodnej, żab brunatnych czy ropuchy szarej.
   
•     Usunięcie obcych gatunków inwazyjnych: klona jesionolistnego oraz rdestowców w obszarze Natura 2000 Dolina Środkowej Wisły. Działanie polegać będzie na selektywnej wycince młodych osobników klona jesionolistnego w dzielnicach Praga Południe i Praga Północ oraz obrączkowaniu pni starszych drzew. Planowane jest także całkowite rozdrabnianie oraz usuwanie wierzchniej warstwy gleby zawierającej kłącza rdestowców na Pradze Północ i Mokotowie. Właściwy stan zachowania siedliska lasu łęgowego topolowego i wierzbowego ma szczególnie znaczenie dla dzięcioła średniego chronionego w obrębie tego obszaru Natura 2000.
   
•     Wykup gruntów z siedliskiem lasu łęgowego topolowego i wierzbowego oraz montaż platformy gniazdowej dla bielika w ich sąsiedztwie, w obszarze Natura 2000 Dolina Środkowej Wisły, w pobliżu rezerwatu przyrody Wyspy Zawadowskie w dzielnicy Wawer. Pozwoli to zachować w całości siedlisko oraz stanowiska populacji lęgowych ptaków, takich jak zimorodek, dzięcioł średni czy nurogęś.

GATUNKI I SIEDLISKA CHRONIONE: rybitwa czarna, bączek, błotniak stawowy, zimorodek, bielik, dzięcioł średni, nurogęś, sieweczka rzeczna, sieweczka obrożna, kumak nizinny, traszka grzebieniasta, ropucha zielona, żaba śmieszka, żaba wodna;

łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe, zalewane muliste brzegi rzek, starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami Nympheion, Potamion

ZASIĘG: woj. mazowieckie, na terenie Warszawy

WARTOŚĆ PROJEKTU: 6 887 350,00 zł, w tym: 5 854 247,50 zł dofinansowania z UE