BENEFICJENT: Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie + 26 podmiotów upoważnionych do ponoszenia wydatków, w tym Białowieski Park Narodowy i nadleśnictwa

TYTUŁ: Kompleksowa ochrona żubra w Polsce

OPIS: Głównym celem projektu jest ochrona populacji żubra w Polsce oraz zadbanie o dobrostan zwierząt. Działania obejmują zarówno stada dziko żyjące, jak i stada przebywające w zagrodach. Rezultatem projektu ma być zwiększenie liczby zwierząt w zagrodach o około 20% oraz wzrost liczebności populacji wolnych żubrów również o około 20%.
Celami szczegółowymi są:

•    utworzenie wolnej populacji w Puszczy Rominckiej i w Lasach Janowskich. Dla bezpieczeństwa gatunku należy dążyć do zwiększenia liczebności populacji krajowej przy powiększaniu jej zasięgu oraz wspomaganiu dyspersji, co zapewni tworzenie subpopulacji.
•    założenie nowych zagród, które oprócz funkcji hodowlanej będą pełnić funkcje edukacyjne. Utworzenie zagrody w Nadleśnictwie Supraśl, gdzie żubry będą pokazywane w warunkach naturalnych, ma sprzyjać odciągnięciu obserwatorów z innych obszarów puszczy od niepokojenia wolno żyjącej tam populacji. Druga zagroda, w Nadleśnictwie Lidzbark, powstanie w rejonie, w którym brak jest możliwości obserwacji żubrów. Jest to pierwszy krok do oswajania mieszkańców tych okolic z żubrami w celu budowania akceptacji dla gatunku w przypadków planów jego reintrodukcji.
•    podnoszenie świadomości ekologicznej: budowa ścieżek edukacyjnych, remont platform widokowych, instalowanie tablic informacyjnych, prowadzenie działań edukacyjnych.
•    poprawa odbioru społecznego żubra. Z praktyki wynika, że w świadomości społecznej wizerunek żubra może być negatywny, oparty na stereotypowym myśleniu oraz lęku przez zwierzęciem o tak dużych rozmiarach.

OPIS: Najważniejszym efektem projektu będzie poprawa stanu zachowania żubra na obszarach Natura 2000, na których występuje oraz wsiedlenie żubrów w nowych lokalizacjach, w tym:

• utworzenie 2 nowych stad i utrwalenie 3 wsiedlonych w latach 2017-2018 we wschodniej Polsce (weryfikacja poprzez pomiary terenowe – obroże telemetryczne)
• zwiększenie zasięgu populacji żubra linii nizinnej w Polsce wschodniej o ponad 300 km2 – weryfikacja na podstawie raportów rozmieszczenia przestrzennego
• przeprowadzenie analiz genetycznych 200 osobników – raporty monitoringu genetycznego
• ocena zdrowotna co najmniej 100 osobników, w tym pod kątem obecności pasożytów, na podstawie badania (ok. 250 prób rocznie)
• raporty monitoringu zdrowia żubrów
• utrzymanie co najmniej 500 ha powierzchni otwartych wewnątrz lub w pobliżu kompleksu leśnego (efekt ten ma charakter kumulatywny, poprawiając warunki środowiska dla wielu innych gatunków zwierząt)
• utworzenie i zasiedlenie stadem żubrów 2 zagród ekspozycyjnych

GATUNKI CHRONIONE: żubr europejski

ZASIĘG: woj. podlaskie, warmińsko-mazurskie, lubelskie, podkarpackie, zachodniopomorskie, małopolskie, wielkopolskie, śląskie

WARTOŚĆ PROJEKTU: 33 870 025,98 zł, w tym: 28 789 522,08 zł dofinansowania z UE