Nie zapominamy o obszarach wodno-błotnych, ponieważ zmieniające się warunki klimatyczne, a tym samym hydrologiczne, wciąż działają na ich niekorzyść.

Leśnicy, mając świadomość, jak ważną rolę pełnią podmokłe tereny, są zaangażowani w programy na rzecz ochrony i ich zrównoważonego użytkowania. Działania te prowadzone są od lat 90. ubiegłego wieku, stopniowo na coraz większą skalę, ostatnio również w ramach wspólnych dla wielu jednostek LP inicjatyw, takich jak projekty małej retencji, adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu oraz ochrony gatunków i siedlisk. Przykładowo, w ostatniej edycji projektu retencji nizinnej blisko 50% wszystkich zadań dotyczyło właśnie mokradeł.

Mamy jednak świadomość, że wciąż jeszcze wiele pozostaje do zrobienia, zarówno na obszarach Natura 2000, jak i poza nimi. Mokradła są bowiem jednymi z najcenniejszych przyrodniczo typów siedlisk w Polsce. Imponują różnorodnością biologiczną, są miejscami retencjonowania i oczyszczania wody, pełnią funkcję korytarzy ekologicznych, a także odgrywają ważną rolę w procesach regulowania klimatu, jako naturalne magazyny węgla.

Dlatego też w najbliższych latach planujemy kontynuację projektów adaptacyjnych w zakresie małej retencji oraz realizację nowych projektów poświęconych w szczególności ochronie mokradeł. W projektach adaptacyjnych udział weźmie rekordowa liczba nadleśnictw – wg wstępnych założeń 205 jednostek, czyli niemal co drugie nadleśnictwo w Polsce. Nadleśnictwa zaplanowały wykonanie blisko 2000 obiektów i zadań służących piętrzeniu i retencjonowaniu wody, a w efekcie zgromadzenie ponad 7,3 mln m³ wody.

Podjęliśmy współpracę z partnerami z różnych środowisk, m.in. BULiGL, jednostek naukowych czy parków narodowych, zapraszamy do niej również pozarządowe organizacje ekologiczne. W CKPŚ już trwają prace przygotowawcze do projektów dotyczących ochrony siedlisk hydrogenicznych w Lasach Państwowych na obszarach tzw. zielonej infrastruktury (tereny naturalne, półnaturalne, siedliska przyrodnicze, korytarze ekologiczne, zielone szlaki, systemy parków, obszary Natura 2000), w tym w miejscach cennych przyrodniczo.

Przedsięwzięcia obejmą m.in.:

•     ocenę stanu i mapowanie siedlisk
•     wyznaczenie stref buforowych wokół wybranych obszarów siedlisk przyrodniczych,
•     opracowanie wskazań do prowadzenia zadań ochronnych i sposobów gospodarowania na siedliskach hydrogenicznych
•     wykonanie analizy bilansu wodnego dla obszarów wytypowanych w ramach projektu Wetlands Green LIFE, w celu określenia możliwości potencjalnej restytucji poszczególnych kompleksów siedlisk
•     przygotowanie niezbędnych ekspertyz, w tym ekspertyz hydrologicznych, dokumentacji technicznej oraz środowiskowej
•     przeprowadzenie zabiegów ochrony czynnej zmierzających do zachowania i renaturyzacji siedlisk hydrogenicznych tj.: budowa, odbudowa i przebudowa urządzeń piętrzących (głównie zastawek), zakup i montaż diverów, stacji hydro-meteo oraz piezometrów, odsłanianie powierzchni torfu, wykup terenów istotnych dla ochrony siedlisk przyrodniczych, zwalczanie gatunków ekspansywnych lub obcych, w tym inwazyjnych, usuwanie gatunków obcych geograficznie i ekologicznie, kośne i pastwiskowe użytkowanie terenu, wykaszanie okrajków siedlisk torfowiskowych, usuwanie podrostów drzew i krzewów, zmniejszanie zacienienia siedlisk
•     monitoring hydrologiczny wybranych działań w połączeniu z monitoringiem przyrodniczym
•     działania edukacyjne oraz informacyjne

Działaniami ochronnymi planujemy objąć ponad 12 000 ha siedlisk hydrogenicznych w Lasach Państwowych.

Realizacja projektów ma być finansowana ze środków własnych Lasów Państwowych oraz Funduszy Europejskich.